Rektovajinal fistül nedir ?
Rektovajinal fistül, kalın bağırsağınızın alt kısmı – rektumunuz – ve vajinanız arasında anormal bir bağlantıdır. Bağırsak içeriği fistülün içinden sızarak gazın veya dışkının vajinanızdan geçmesine izin verebilir.
Rektovajinal fistül şunlardan kaynaklanabilir:
Doğum sırasında yaralanma
Crohn hastalığı veya diğer enflamatuar barsak hastalıkları
Pelvik bölgede radyasyon tedavisi veya kanser
Pelvik bölgede ameliyat sonrası komplikasyon
Rektovajinal fistül durum, benlik saygısı ve mahremiyeti etkileyebilecek duygusal sıkıntı ve fiziksel rahatsızlığa neden olabilir.
Doğumla ilgili yaralanmalar rektovajinal fistüllerin en sık nedenidir. Bu, bağırsakta uzanan perinede gözyaşı veya bir epizyotomi enfeksiyonu – vajinal doğum sırasında perineyi genişletmek için gerekli cerrahi kesi sonrası meydana gelebilir. Bu fistül tipleri ayrıca makat kaslarınıza ( anal sfinkterinize= rektumun sonunda dışkıda tutmanıza yardımcı olan kas halkalarına )zarar verebilir.
Crohn hastalığı. Rektovajinal fistüllerin en sık görülen ikinci nedeni olan Crohn hastalığı, sindirim sistemi astarının iltihaplandığı enflamatuar bir bağırsak hastalığıdır. Crohn hastalığı olan kadınların çoğu asla bir rektovajinal fistül geliştirmez, ancak Crohn hastalığı olması durum riskinizi arttırır.
Pelvik bölgenizdeki kanser veya radyasyon tedavisinde rektum, serviks, vajina, uterus veya anal kanalınızdaki kanserli bir tümör, rektovajinal fistülle sonuçlanabilir. Bu bölgelerdeki kanserler için radyasyon tedavisi de sizi riske sokabilir. Radyasyonun neden olduğu bir fistül genellikle tedaviden altı ay ila iki yıl sonra ortaya çıkar.
Vajina, perine, rektum veya anüsün bulunduğu ameliyatlarda alt pelvik bölgenizdeki rahmin çıkarılması (histerektomi) gibi nadir ameliyatlarda fistül gelişimine neden olabilir.
Fistül, ameliyat sırasındaki bir yaralanma veya sonrasında ortaya çıkan bir sızıntı veya enfeksiyon nedeniyle gelişebilir.
Rektovajinal fistülün belirtileri nelerdir ?
Fistülün boyutuna ve konumuna bağlı olarak, küçük işaretler veya kontinans (gazve dışkıyı kontrol edememe) ve hijyen ile ilgili önemli problemleriniz olabilir.
Vajinanızdan (Döl yolu) gaz, dışkı veya irin geçmesi
Kötü kokulu vajinal akıntı
Tekrarlayan vajinal veya idrar yolu enfeksiyonları
Vulva, vajina ve vajina ile anüs (perine) arasındaki alandaki tahriş veya ağrı
Cinsel ilişki sırasında ağrı olabilir.
Bazı rektovajinal fistüller kendi başlarına kapanabilir, ancak çoğu cerrahi tamir gerektirir.
En sıklıkla
Kontrolsüz dışkı kaybı (dışkı kaçırma)
Hijyen sorunları
Tekrarlayan vajinal veya idrar yolu enfeksiyonları
Vajina, perine veya anüs çevrenizdeki cildin tahrişi veya iltihabı
Apse oluşturan enfekte bir fistül, tedavi edilmezse hayati tehlike oluşturabilecek bir sorun
Fistül nüksü gibi sorunları da beraber getirebilir.
Crohn hastalığı fistül gelişen kadınlarda komplikasyon olasılığı yüksektir. Bunlar zayıf iyileşmeyi veya daha sonra başka bir fistül oluşturmayı içerebilir.
Rektovajinal fistül olan hastalar ne zaman doktora görünmeli?
Rektovajinal fistül belirtileri veya semptomları yaşarsanız doktorunuza hemen danışın. Bir fistül, enfekte olmuş irin doldurulmuş alan (apse) veya kanser gibi daha ciddi bir sorunun ilk uyarısı olabilir. Fistül nedenini belirlemek doktorunuzun bir tedavi planı belirlemesine yardımcı olabilir.
Belirtileriniz ne zaman başladı?
Belirtileriniz sürekli mi oldu yoksa zaman zaman mı oldu?
Belirtileriniz ne kadar şiddetli?
Bir şey varsa, belirtilerinizi iyileştirecek gibi görünen ne?
Belirtilerinizi kötüleştirecek bir şey varsa neler olabilir ?
Bağırsak hareketlerini düzenli olarak yapabiliyor musunuz?
Dışkı (tutamama- inkontinansı) olarak da adlandırılan kontrolsüz dışkı kaybı yaşıyor musunuz?
Bağırsak hareketlerinde çok fazla gerilmenize neden olan kabızlık konusunda zorluk çekiyor musunuz?
Vajinal doğum yaptın mı? Herhangi bir komplikasyon var mıydı?
Hiç pelvik ameliyat geçirdiniz mi?
Jinekolojik kanser için hiç tedavi gördünüz mü?
Pelvik radyasyon tedavisi aldınız mı?
Crohn hastalığı gibi başka tıbbi durumlarınız var mı?
Rektovajinal muayene neler içerir ?
Fistül vajinada çok düşük ve kolayca görünür değilse, doktorunuz bir araçla burayı muayene edebilir.
Anal bölgeden girerek makat içerisinden sorunları kontrol etmek için anüsünüze ve rektumunuza bakabilir.Doktorunuz bu işlem sırasında doku da anormal görünen alanlardan kitle vs gibi bulgular gösterenlerden biopsiler alabilir. Laboratuvar analizi (biyopsi) için bir doku örneği alabilir.
Fistüllerin belirlenmesi için hangi testler yapılmalıdır ?
Kontrast denilen ve radyolojik olarak parlayan materyaller yardımıyla üst rektumda yer alan bir fistülü tanımlamaya yardımcı olabilir.
Mavi boya testi nasıl yapılır ?
Bu test vajinanıza tampon yerleştirmeyi ve sonra rektumunuza mavi boya enjekte etmeyi içerir. Tampondaki mavi renklenme fistülü gösterir.
Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması, Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), Rektovajinal muayenede anorektal ultrasonografi, bulguları veya şüphesi olan gaz büyük abdest tutamama durumlarında anorektal manometri yapılabilir.
Rektovajinal fistül tedavisinde medikal olarak neler yapılır ?
Operasyon öncesi ciltte enfeksiyon olamamalıdır.
Cerrahi öncesi var olan enfektif durumun çözülmesi içinve hali hazırda varolan Chron hastalığı benzeri iltahabi hastalıklarda antibiyotik tedavisi uygulanabilir.
Infliximab. Infliximab (Remicade) can help reduce inflammation and heal fistulas in women with Crohn’s disease.
Rektovajinal fistül Cerrahisinde neler yapılır ?
Kısaca cerrahide fistül alanında enfektif ve sağlıksız dokular çıkartılır ,fistül alanı çıkartılır, fistül alanı sütür edilir. Üzerine ek materyal koyulabilir veya kapatılır.
Yüksek düzey hastalık mevcut ise operasyon da kolostomi (barsağın karın duvarına ağızlaştırılması ) gerekebilir. Kolostomi 12 Haftalık bir süre sonra fistül onarılmalı, takiben fistül iyileştikten 3-6 ay sonra kolostomi restorasyonu yapılmalı ve barsak içeri alınmalıdır.
Rektovajinal fistül olan kişiler nelere dikkat etmelidirler ?
Genelde bol su ile temizlenmelidir. Bu cilt ve vajeni tahriş edici sabun, temizleyici maddeler ve kokulu ped sabun vs den kaçınılmalıdır.
İyi temizlik ve temizlenme de dikkatli olmak rahatsızlığı hafifletebilir ve onarımı beklerken vajinal veya idrar yolu enfeksiyonları riskini azaltabilir. İyice kurulayın.Tampon vs kullanılmamalıdır.
Pamuklu iç çamaşırı ve bol giysiler giyin. Sıkı giysiler hava akımını kısıtlayabilir ve cilt problemlerini kötüleştirebilir. Kirli iç çamaşırları sık değiştirilmeli.